O día 3 de setembro á noite comezou un lume na Montaña. A Montaña non é unha montaña calquera, si non que é unha montaña, máis ben pequena, á que na familia chamamos dende sempre así. "Imos á montaña" é pra nós ir a esa montaña. De pequenos iamos en bici á base da montaña coas primas. Agora é unha das nosas opcións pra levar ós cans de paseo. "Imos á montaña?" "Ó primeiro ou ó segundo camiño?" e en cada un destes camiños, outras tantas bifurcacións pra escoller: a canteira abandoada no alto pra solta-los cans, a balsa de auga que abriron cortando o fluxo dun riacho nunha repoboación recente de eucaliptos pra que naden, o caminiño que sube ó pobo porque ten bastante sombra... A última vez que subimos á canteira, en agosto, decatámonos de que non había auga nunha das caras da montaña, e non só pola seca que reduciu a tan poucos os lugares onde poder beber os animais salvaxes, si non porque Aquagest ten un depósito de auga alí e foi cercando tódolos puntos nos que antes fluían as fontes, pra uso exclusivamente humano.
En fin, volvendo ó inicio, Meteogalicia deu choivas pra esta semán. O venres ía chover moito á noite, e por fin o domingo chove, o que tamén estaba previsto. Non vou dicir que Meteogalicia teña culpa de que haxa lumes, porque a culpa é sobre todo de quen lle prende ó monte; no caso da montaña, en concreto, en alomenos 4 puntos distintos que fixeron que o lume se estendera por toda a súa base, puntos ós que hai que ir por pistas e camiños. Pero si é certo que cando vai rematando o vrao e se anuncian choivas hai un pico de lumes, polo menos dende a miña percepción, dende a miña casa, que está nunha zona alta, nun Cimbro; semella un intento desaforado por deixar feito o que tiña que estar feito: queimado o que teña que estar queimado. Así que a miña percepción é que meteogalicia ten unha responsabilidade cando a choiva se demora e a montaña arde un pouco máis, enteira, (igual que algunha responsabilidade deberan ter as axencias cando dicían que chovería en Semán Santa en Galicia e logo non chovía). Por suposto se a montaña arde enteira durante unha semán non é culpa tampouco das brigadas de bombeiros que traballaron nelas, sen entrar no tema do mermadas que están as brigadas nas fins de tempada, nin é culpa dos helicópteros que tantísimas viaxes fixeron pra axudar na súa extinción (onte vin un helicóptero que marchaba aínda ás 9 da noite, por certo, sen a súa brigada); pero non logro entender que se poida deixar arder unha montaña enteira, por moi pequena que sexa. A montaña. A miña montaña.
Dous días despois do comezo do lume na montaña ardeu cerca da miña casa. Non foi nada imprevisto: este ano tocaba. Só que o vento tiraba en dirección contraria, e prendéronlle ó outro lao da estrada. E hai unha diferencia fundamental entre este lao da estrada e aquel que ardeu, i é que dese lao o monte é un Tecor Societario, permitida a caza, e deste lao, do lao da miña casa, hai un cartel ben claro que di "coto-vedado-de caza".
É posible que o feito de arremeter aquí contra Meteogalicia sen ser culpa desta, aínda que o lume do coto e outro que comezou a varios km de distancia esa mesma noite estean no período de influxo da predición de choiva da que falaba, igual que o está o lume da montaña, sexa máis ben polo feito de que a noite ardera no coto, e de que ás 7 da tarde do día seguinte, do xoves, uns cazadores viñeran cazar na zona vedada. Cando os cazadores viñeron eu xa estaba magoada, enfadada polo lume na miña montaña, e ademais esa noite había unha manifa polo monte galego, pero eu non puiden ir porque quedei na casa, vixiando, non polos lumes, si non polos cazadores (dous temas intricados). E hai un terceiro tema que me cabreou ese día e que me decidiu a arremeter contra Meteogalicia: como somos que todo parece que pasa por nós como se non fora con nosco.
Os feitos son que a iso das 6 da tarde do xoves, tres tipos saíron dos seus coches, que deixaron aparcados a pleno sol a carón das "casas da curva"; dous deles metéronse con varios cans por un caminiño que baixa cara a zona de monte: vedada a caza. Esa é unha zona na que hai xabaríns e na que durante todo o ano se escoitan disparos de furtivos que te poden sorprender a calquera hora do día e da noite. Unha das últimas veces que veu a Garda Civil tomándose un pouco en serio a chamada, meteuse, despois de vestir a parella os seus chaleques antibalas, pola zona de monte oposta á que eu lles indicara como orixe do disparo (que tan perto estivera que a miña veciña saíra tremendo da casa ó escoitalo) e ó lembrarlles que o son viñera do outro lao respondéranme que "si, pero ó mellor os cazadores deciden saír por ese lao dalí".
O lugar ó que foron os cazadores é unha zona na que xogabamos moito de pequenos, á que agora non me atrevo a ir cos meus sobriños, polos cazadores, pero á que si sigo indo eu de cando en vez facer fotos, pasear cos cans, ou perseguir furtivos (ós que nunca logrei ver aínda). Fun atrás deles un rato, por iso sei ónde foron, e estiven a piques de chamarlles a atención, pero finalmente me decantei por chamar á Garda Civil. O terceiro dos cazadores quedou sentado, cun chaleque, un walqui e unha escopeta, na esquina da finca dos meus veciños, non lonxe da miña, e de feito a súa foto tomeina dende a nosa cancela; na diagonal entre uns e outro está a miña casa.
Unha das razóns do meu enfado esa tarde foi saber que ningún outro veciño se preocupou polo asunto dos cazadores. Todos con nenos nas casas. Os que tiveron un tipo cunha escopeta a escasos 10 metros da porta da súa casa tiñan neses intres na finca un meniño de apenas 3 anos. Non sei se hai algo que se me escapa. Pero o certo é que esa mesma mañán uns cabalos apareceron na finca do meu veciño e o veciño de enfronte foinos botar a berros. É posible que pareza que ámbalas dúas cousas non están relacionadas, pero pra min son a mesma cousa, igual que o é cando despois dun lume se achega un paisano e di un simple "claro, normal que isto ardera, está todo a monte; case mellor así" e logo te enteras de que unha das fincas era del.
Os cabalos estaban escapados pero tranquilos na finca que linda coa nosa, mais o veciño de enfronte botounos a berros. Dende logo a imaxe foi fermosa, velos galopar: 3 cabalos grandes, en paralelo ocupando todo o ancho da estrada; galoparon facendo a curva, onde á tarde seguinte aparcarían os cazadores, e desapareceron nela. Por suposto tería sido menos fermosa se nese preciso intre viñera de fronte un coche ou unha moto, incluso a furgoneta dalgún panadeiro que, casualidades da vida, é cazador, e furtivo. Por sorte ninguén pasou pola curva e os cabalos non se empotraron contra nada nin ninguén; á noite xa estaban de volta na finca da que escaparan, aínda que supoño que o seu dono tivo un novo sobresalto porque cruzando a estrada, pouco máis arriba, foi onde comezou o lume do Tecor, e o certo é que é no outro ángulo da finca na que están eses cabalos a onde se dirixiron os cazadores, monte atravesa, o xoves á tarde, porque é ese o lugar onde están máis os xabaríns.
Os gardas civís que viñeron eran de Allariz, semella que aquí non quedaban, e tardaron 40 minutos en chegar. Tiven que agardar por eles abaixo no pobo pra levalos ate a miña zona. Polo que eu sei non entraron ó monte e foron pola estrada "a ver se vían ós cazadores"; non sabían se onde estaban era zona de caza, non sabían se aquí se pode matar corzo ou non, non lle deron valor ás miñas fotos nin ó feito de que dixera que os cazadores ían coas escopetas montadas pola estrada a carón das casas porque parece que hai escopetas que non se desmontan así que óh! pra saber se vai cargada ou non a escopeta parece que tes que preguntar ó cazador. Venme á mente agora doutra vez na que ó chamar á garda Civil o que respondera o teléfono pouco menos que me dixo que estaba ate as narices de que lles fixera perde-lo tempo coas miñas chamadas e que o equipo do SEPRONA dixera que o que se escoitaban aquí non eran tiros, si non un sistema deses que fan fuxir, presuntamente, os xabaríns. Cada vez que chamo á garda civil me suxiren o mesmo, i é claro: non, aquí non hai cultivos, non, os sistemas eses non son móbiles e non, os sistemas eses non son aleatorios, teñen unha continuidade, si non convido a calquera a facer unha visita ós canóns do Sil e que se relaxen co son das explosión deses sistemas que saen de cada viña e que se espallan, cada minuto aproximadamente, co seu eco, polo canón; e non, o son non é pra nada o mesmo, que llo pregunten ó tipo da urbanización do lao ( a uns 500 metros da miña casa) ó que lle entrou unha bala de fusil por unha fiestra ate quedar chantada no muro da súa casa. Así que non, non quero ser mal pensada, pero é so que non entendo que ter a túa casa sitiada por uns tipos con escopetas non sexa importante. E se cazar aquí, finalmente, nese momento estivera permitido é o mesmo: quero que veña un garda civil controlar que todos os papeis están en regra, que os papeis dos cans están en regra, que os cazadores non están calzados, e que si se cruzan comigo levan as escopetas descargadas. COMOMÍNIMO.
En fin, que hoxe choveu, por fin, e parece que a montaña terá un respiro, dende aquí aínda se aprecian as árbores, que resisten o indicible, nun ton verde azulado que é a cor da nosa paisaxe. Rodeadas de negro, claro, que é a cor, tamén, da nosa paisaxe. E parece que o problema dos lumes acaba, pero o certo é que con estas choivas tódolos anos, despois dos lumes, acontece que a auga se leva a terra da que podía xurdir de novo o noso brezo, os nosos toxos e a nosa carqueixa, porque non é algo que estea previsto dende a administración, e os cauces de auga se contaminan e tinguen de negro.
E co cheiro da choiva ademais, lembramos que nuns días poderemos ir á procura de cogomelos, máis sempre esquecemos que mentres nós procuramos cogomelos no monte outros, armados con escopetas, tamén están alí .
EPÍLOGO
Os cazadores volveron 3 veces nestas semáns. A última vez que chamei a Garda CIvil, despois de suspirar o que me colleu, preguntoume se me parecía que os disparos eran de fusil, de escopeta ou de pistola. ????
